Thảm Bê Tông Nhựa Nóng

Vấn đề, nguyên nhân, giải pháp chống lún cho các công trình thảm bê tông nhựa nóng.

I).Vấn đề: Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, và sự tăng vọt của ngành giao thông vận tải trong những thập niên qua nhu cầu của vận tải đường bộ không ngừng gia tăng. Để đáp ứng nhu cầu trên cần số lượng lớn xe tải đầu kéo tham gia giao thông. Kết quả là số lượng xe cũng như tải trọng của xe thực tế lớn hơn nhiều so với dự tính thiết kế ban đầu. Đây là nguyên nhân chính làm cho kết cấu mặt đường nhanh chóng hư hỏng mà thường gặp nhất là hiện tượng đùn trồi hay xuất hiện ở vị trí giao lộ và lún vệt bánh xe dọc theo tuyến đường. Bên cạnh đó ở các vùng nhiệt đới như nước ta yếu tố nhiệt độ môi trường cũng góp phần không nhỏ trong việc đẩy nhanh tiến trình lún trồi mặt đường bê tông nhựa. Đối với các vật liệu như nhựa đường thì tính mẫn cảm với nhiệt luôn là một đặc trưng cơ lý cần được quan tâm khi đưa vào sử dụng cho mỗi công trình.Tính khả quan của việc sử dụng bê tông nhựa nóng làm lớp mặt cho các tuyến đường cao tốc, siêu trường, siêu trọng, là một qui mô và câu hỏi lớn cho mỗi chúng ta.

II).Nguyên nhân: Lún được phân ra làm 3 dạng: lún trên bề mặt bê tông nhựa, lún trong lớp móng của kết cấu áo đường bao gồm các lớp móng đường và nền đường và vừa lún trong bê tông nhựa vừa lún trong lớp móng. Thường gặp nhất là dạng lún trên bề mặt bê tông nhựa.  

1). Lún do biến dạng trượt xuất hiện khi tải trọng đặt lên lớp bê tông nhựa lớn hơn sức chịu tải của nó. Khi đó lớp bê tông nhựa sẽ không ổn định làm xuất hiện các mặt trượt ngay dưới vị trí vệt bánh xe trượt ra hai bên làm cho mặt đường bị lõm xuống và trồi lên hiện tượng này thường xuất hiện ở nhiều tuyến đường giao thong huyết mạch.

2). Hiện tượng này xảy ra Lún do biến dạng từ biến theo phương đứng. Cơ chế này xảy ra khi nhiệt độ lớp bê tông nhựa tăng và thời gian tác động của tải trọng tăng. Khi nhiệt độ tăng làm giảm độ nhớt, giảm độ cứng. Bê tông nhựa cũng bị giảm tương ứng. Do đó thời gian tác động tăng, biến dạng sẽ tăng theo và có nhiều thời gian hơn để tích lũy. Biến dạng từ từ không hồi phục lại được theo thời gian gây ra hiện tượng lún…

3). Lún do đầm nén thứ cấp theo phương đứng. Cơ chế này xảy ra sau khi quá trình Lu lèn đã kết thúc nhưng độ chặt của bê tông nhựa chưa đạt. Lỗ rỗng trong cốt liệu cao lên khi gặp tải trọng nặng kết hợp với nhiệt độ cao các cốt liệu sẽ được sắp xếp lại. Quá trình này làm tăng độ chặt nghĩa là làm giảm thể tích. Kết quả là lớp bê tông nhựa sẽ bị lún xuống tại vị trí vệt bánh xe.

III).Giải pháp: Như vậy để có thể chống lún đòi hỏi một sự kết hợp chặt chẽ của tổng thể nhiều yếu tố. Nắm rõ được các nguyên nhân gây ra lún, các công tác quản lý chất lượng từ khâu kiểm tra nguyên vật liệu, thiết kế, sản xuất đến sau thi công, nhằm giải quyết triệt để sụt lún trên các tuyến đường đã thi công & hạn chế được sự cố thấp nhất của mỗi công trình. Như các công trình siêu trường, siêu trọng. Đó là các giải pháp giảm thiểu thấp nhất hiện tượng gây ra lún như đã phân tích ở trên…

IV).Kết luận: Để thiết kế một con đường có thể mang tải trọng nặng và mật độ xe lớn, ngoài việc phải đáp ứng được một nền đường có khả năng nhận tải trọng từ lớp mặt truyền xuống cần phải thiết kế cấp phối bê tông nhựa phù hợp, dùng đúng chủng loại nhựa đường và đạt hàm lượng nhựa tối ưu. Mặt khác phải đáp ứng được các yêu cầu về lún trồi nhựa, độ nhám mặt đường, giảm tiếng ồn, tầm nhìn tốt… bê tông nhựa đá dăm (Asphalt) là sản phẩm bê tông nhựa cấp phối như thế.

•  Các bạn đến với Minh Phát, các bạn sẽ được ưu đãi những gì:
  - Hỗ trợ, tư vấn miễn phí, chọn lựa sản phẩm bê tông nhựa nóng và các cấp phối thích hợp.
  - Thiết kế cấp phối sản phẩm theo các tiêu chuẩn hiện hành và theo yêu cầu của khách hàng.
  - Cung cấp sản phẩm đạt chất lượng đúng như những cam kết trong hợp đồng.
  - Đảm bảo dịch vụ bảo hành sản phẩm ở mức tốt nhất.

Các sản phẩm bê tông nhựa nóng & đá cấp phối:

-          Bê tông nhựa nóng hạt mịn cấp độ nhỏ

-          Bê tông nhựa nóng hạt mịn C10

-          Bê tông nhựa nóng hạt mịn C15

-          Bê tông nhựa nóng hạt trung C20

-          Bê tông nhựa nóng hạt thô C25

-          Nhũ tương bám dính đạt tiêu chuẩn

-          Cùng các loại đá cấp phối đủ kích cỡ phục vụ cho công trình

-          Trang thiết bị xe cơ giới hoàn chỉnh (thi công và cho thuê).    

TÓM TẮT QUI TRÌNH TỔ CHỨC THI CÔNG CHO TỪNG CÔNG TRÌNH:Thảm bê tông nhựa nóng

I).Trình tự thi công công trình:
- Công tác chuẩn bị triển khai thi công: 
- Chuẩn bị mặt bằng (đo đạc, tập kết xe máy, vật tư…)
- Tổ chức công trường
- Phương án thi công
- Khởi công công trình
 Thi công móng cấp phối đá dăm: đối với đường chính dày 80cm chia làm 4 lớp để thi công, đối với đường song hành và đường dưới dải phân cách tùy thuộc độ dày bù vênh mà chia lớp thi công hợp lý sao sau khi thi công lu lèn chiều dày mỗi lớp không quá 20cm. Sau khi thi công lớp cấp phối đá dăm đạt yêu cầu đúng theo thiết kế, ta tiến hành thi công lớp bê tông nhựa nóng.Tiêu chuẩn áp dụng, thi công và nghiệm thu lớp BTNN căn cứ theo quy trình thi công và nghiệm thu mặt đường BTNN 22 TCN 249-98.

II). Kỹ thuật thi công thảm nhựa:

1. Bù vênh. Làm phẳng bề mặt lớp cấp phối đá dăm bằng lớp cấp phối đá mi 0-4mm.

2. Vệ sinh bề mặt cấp phối đá dăm.
- Cho công nhân quét làm sạch bề mặt cấp phối.
- Dọn sạch các mi bụi cấp phối, rác thải trong quá trình thi công trên bề mặt.
- Dùng máy hơi ép thổi sạch bụi trên bề mặt cấp phối.

3. Quét đá mi Máy thổi bụi. 
- Tưới nhựa dính bám tiêu chuẩn 1kg/m2 (Nhũ tương).
- Sau khi thi công xong lớp cấp phối đá dăm sẽ được đơn vị nghiệm thu và cho phép tưới nhũ tương.
- Nhũ tương được vận chuyển trong xe chuyên dụng có thể giữ được nhiệt độ cao.
- Nhũ tương được tưới trước từ 4-6h để phân tách xong trước khi rải BTN. Bề mặt CPĐD tưới nhũ tương sẽ được lấy mẫu kiểm tra độ dính bám. Công tác thi công lớp BTN khi thi công đầy đủ đạt yêu cầu của các lớp trước đó.
- Công tác chuẩn bị. Dùng cọc và căng dây để định vị trí và cao độ rải ở 2 bên mép mặt đường đúng với thiết kế.

4. Vận chuyển bê tông nhựa. 

 *Dùng ô tô tự đổ vận chuyển hỗn hợp bê tông nhựa. 
 - Xác định số lượng xe và khoảng cách dừng của các xe hợp lý.Thùng xe có đáy kín, thùng xe có đủ cả 4 bên đều sạch. 
 - Cần có bạt che phủ khi gặp trời gió mạnh hoặc trời mưa.

5. Rải bê tông nhựa.
- Tiến hành rải bê tông nhựa bằng máy chuyên dụng, đôi khi rải bằng thủ công ở những nơi chật hẹp. 
- Khởi động máy rải trước khi rải từ 10 đến 15 phút để kiểm tra độ chính xác của máy, sự hoạt động  của guồng xoắn, băng chuyền. Ôtô chở hỗn hợp đi lùi tới phễu máy rải, bánh xe tiếp xúc đều và nhẹ nhàng với 2 trục lăn của máy rải. Sau đó điều khiển cho thùng xe ôtô đổ hỗn hợpbê tông nhựa xuống giữa phễu máy rải. Máy rải đẩy ôtô về phía trước cùng máy rải. Tùy theo bề dày lớp bê tông nhựa mà điều chỉnh tốc độ máy rải. Chỉnh cao độ máy rải bằng cao độ lèn ép nhân với hệ số lèn ép, theo dõi và hiệu chỉnh cao độ lớp bê tông nhựa nóng trong lúc rải bằng que sắt đã đánh dấu.
- Trong quá trình rải, thanh đầm của máy rải luôn hoạt động. 
Ở những chỗ nối ngang dọc trước khi rải lớp mới thì vị trí tiếp xúc với lớp cũ được cắt thẳng đứng và quét một lớp nhựa bám dính để đảm bảo tính liên tục giữa bê tông nhựa lớp mới với lớp cũ.
- Trong quá trình rải công nhân cầm dụng cụ theo máy để phụ giúp các công việc như.
Té phủ hỗn hợp bê tông nhựa thừa dọc theo mối nối thành lớp mỏng, san đều chỗ lồi lõm trước khi lu lèn. 
Gạt bỏ, bù phụ những chỗ lồi lõm cục bộ trên lớp bê tông nhựa mới rải. 
 Phun dầu để tránh bê tông nhựa bám vào bánh xe lu. 
- Các vệt dừng thi công: máy rải chạy không tải ra ngoài vệt rải 5-7m. Dùng bàn trang nóng, cào sắt nóng vun vén cho mép cuối vệt rải đủ chiều dày và thành một đường thẳng, thẳng góc với tim đường.
- Kiểm tra nhiệt độ trước khi rải bằng nhiệt kế, nhiệt độ không thấp hơn 130oC.
 Việc giám sát quy trình thi công lớp bê tông nhựa thường được bắt đầu từ lúc ở trạm trộn đến hiện trường như.
+ Kiểm tra độ chính xác của thiết bị trộn, hệ thống cân đong. 
+ Kiểm tra các chỉ tiêu kỹ thuật của vật liệu đưa vào chế tạo hỗn hợp. 
+ Kiểm tra chất lượng của bê tông nhựa khi rời trạm trộn. 
+ Kiểm tra chất lượng vật liệu xem có bị phân tầng từ mỗi chuyến xe chở đến. 
+ Kiểm tra vị trí tim cọc, và cọc giới hạn các vệt rải, các dây căng.

6. Xe lu lèn lớp bê tông nhựa.                                                                                                               
Lu được sử dụng: lu bánh hơi 16T kết hợp lu bánh cứng 8T và 12T.
+ Máy rải hỗn hợp bê tông nhựa xong đến đâu phải tiến hành lu ngay. Cần tranh thủ lu lèn xong khi hỗn hợp còn ở nhiệt độ lu lèn có hiệu quả. Nhiệt độ lu lèn hiệu quả nhất là 130-140oC, khi nhiệt độ dưới 70oC thì lu lèn không còn hiệu quả.
+ Lu bánh cứng 8T được sử dụng trong lượt lu đầu tiên với vận tốc 4-5km/h, lu bánh lốp 16T được sử dụng cho lượt lu thứ 2 với vận tốc 2-3km/h, lu bánh cứng 12T được sử dụng cho lượt lu sau cùng với vận tốc 1.5km/h.
+ Dùng dầu chống dính bám phun lên bánh lu để tránh hiện tượng bê tông nhựa bị bóc mặt dính vào bánh lu.
+ Khi máy lu đổi hướng tiến lui thao tác phải nhẹ nhàng. Máy lu không được dừng lại trên lớp BTN chưa lu lèn chặt và chưa nguội hẳn.
+ Trường hợp đang rải gặp mưa:
Báo ngay về trạm trộn tạm ngừng cung cấp.
Khi lớp bê tông nhựa được lu lèn đạt 2/3 độ chặt yêu cầu thì tiếp tục lu trong mưa đến khi đạt độ chặt.
Khi lớp bê tông nhựa chưa lu lèn đạt 2/3 độ chặt yêu cầu thì ngừng lu, san bỏ hỗn hợp ra khỏi mặt đường. Khi mặt đường khô ráo thì rải lại..
Để khắc phục những khó khăn do thời tiết gây ra cần phân bố chiều dài rải hợp lý, nên chọn chiều dài vệt rải ngắn khi gặp thời tiết không thuận lợi.

III).Phương án thi công:

 1. Thi công lớp bê tông nhựa hạt thô, hạt trung.  

+ Thi công lớp bê tông nhựa hạt thô C25 dày 10cm.
- Tưới nhựa thấm bám tiêu chuẩn 1kg/m2
- Thi công lớp bê tông nhựa hạt trung C20 dày 10cm.
- Sau 2 ngày kiểm tra độ chặt của lớp BTNN hạt trung.

2. Thi công lớp bê tông nhựa hạt mịn.                                                                                                               

+Thi công lớp bê tông nhựa hạt mịn dày 5cm.
- Tưới nhựa dính bám tiêu chuẩn 0.5kg/m2
- Thi công lớp bê tông nhựa hạt mịn trên 1/ 2 mặt cắt ngang đường
- Thi công 1/2 mặt cắt ngang còn lại

3. Thi công bù vênh:

+ Lắp đặt dải phân cách và thi công lớp bê tông nhựa nóng lên đường hiện hữu.
-  Đối với đoạn có chiều dày bù vênh trên 12cm.Cày xới mặt đường hiện hữu với chiều sâu trung bình là 12cm sau đó bù vênh bằng lớp CPĐD.  - Thổi bụi, tưới nhựa dính bám 1kg/m2
- Thảm lớp bê tông nhựa nóng độ dày (+) tính theo cao độ đường
- Đối với đoạn có chiều dày bù vênh <12cm. Thổi sạch mặt đường, tưới nhựa dính bám 0.5kg/m2+

4. Phương án tổ chức thi công.

-  Trước hết việc chọn phương tiện thi công cho các hạng mục công trình thể hiện trong hồ sơ thiết kế và dự toán công trình, đơn vị nhận thầu sẽ sử dụng kết quả trong hồ sơ thiết kế và dự toán để lập kế hoạch tiến độ thi công.Đối với bê tông nhựa sử dụng ô tô, máy rải xe lu, lu bánh sắt, lu bánh lốp.
-  Chọn phương án thi công. Công ty đã chọn phương án thi công từng bước, thi công xong từng bước sẽ đánh giá chất lượng mới thi công các bước tiếp theo.
-  Công ty bố trí từng đội thi công cho từng hạng mục đào nền đường đến thi công cấp phối đá dăm.
Thi công 2 mép ở 2 phía đường dùng hàng rào cô lập khu vực thi công với khu vực xe lưu thông.
- Sau khi thi công xong mới bắt đầu thi công phần mặt đường chính.
- Thi công ban đêm khi công trình muốn hoàn thành đúng, sớm tiến độ.

5. Bảo hành công trình.

- Công trình được bảo hành tùy theo thời gian từng cấp đường (hoặc có sự thỏa thuận của các bên liên quan).Theo điều 29 của nghị định số 209/2004 NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính phủ. Đơn vị thi công cam kết sẽ sửa chữa, khắc phục những hư hỏng của công trình (nếu có) trong thời gian bảo hành.